(Díli) Kampung Baru– Negosiante Afonsu da Silva Ximenes husi Munisípiu Baucau, Postu Administrativu Baucau Vila Suku Gari Wai, dadaun ne’e hela iha Díli Suku Comoro Aldeia Comoro Moris foun hala’o negosiu iha kampung baru tanba moris iha sidade Díli ne’ebé mak diferente buat hotu-hotu uza osan, entau presija halo negosiu ki’ik ida hodi bele hatan ba nesesidade lor-loron no selu ba oan sira nia eskola
“Ita kuando moris iha sidade ne’e buat hotu-hotu prejisa osan, se ita la loke negosiu hansa ne’e ita nia moris araska, tanba ha’u nia oan nain lima (5) eskola hotu iha Universidade ho ida ne’e ami hakarak loke negosiu hanesan ne’e para atu selu fali oan sira nia eskola, se la halo hanesan ne’e se mak atu fó fali osan mai ita, ida ne’e mak ami tenki obriga a’an loke negosiu iha dalan ninin”, dehan negosiante Afonsu da Salva Ximenes ba jornalista Média Mudansa iha kampung Baru, Sigunda, 1/04/2025

Negosiante ne’e hatete, sasan ne’ebé nia fa’an sosa tutan husi Same lori lori mai Dli mak hnaesan pateka, rambutan sira ne’e sosa borom de’it hanesan hudi granmax ida bele sosa to’o dolar atus ha’at $400 to’o atus lima $500 no hudi ramu ida $4 dolar.
“Ita kuando loke negosiu ne’e nia di’ak ida mak ita tur la to’o oras ida ita bele hetan dolar $1 selae dois dolar $2 ida ne’e sempre iha ita nia liman, no ita kuandu servisu iha budukasar to’o fulan mak ita foin hetan osan, ida ne’e mak ami hili dalan ida ne’e hodi halo negosiu di’ak liu ita loke negosiu mak di’ak, duke ba servisu iha budukasar”, nia afirma
Nia deklara katak, difikuldade ne’ebé mak nia hasoru dala barak mak Sekretaria Estadu Asuntu Toponímia no Organizasaun Urbana (SEATOU) ho wali kota mai duni sira, inklui sasan sira ne’ebé sosa ne’e dodok no sai a’at hotu no mós sira la fó tempu sira atu fa’an sasan ne’e.
“Ha’u hahú negosiu iha tinan rihun rua sanulu resin hitu (2017) no di’ak ida kada loron ema hola to’o $40 dolar to’o $50 dolar ne’e ita hare ba tempu de’it se sorti la di’ak loron ida ita hetan de’it $20 dolar selae $15 dolar de’it, se wainhira Wali kota la fó tempu ami ita hare mós ba udan hotu”, dehan nia
Negosiante Afonsu ne’e husu ba governu atu aransa fatin ida di’ak no dignu ba sira atu nune’e gosiante bele halo negosiu ho dignu hodi buka moris moris lor-loron nian.
“Durante ne’e sira promete fatin ba ami iha manleuna mós iha ne’eba fatin ladun seguru ba ami ba dalaruma husik hela ami iha du’ut laran de’it ida ne’e mak ami hanoin la di’ak no ami hakarak ne’e estadu tenki hare fatin ne’ebe dignu no seguru ba ami ne’e para ami fa’an mós hakmatek”, Hakotu negosiante Afonsu da Silva Ximenes
Jornalista: Inácio Silva / Zemidonio Mate Moris
Editora: Gaudencia Belo