(Díli) Palasiu- Hakat ain husi foho mai to’o iha kapital Díli tan deit buka bukae ba moris, husik oan iha foho tan deit atu hadia moris ida ne’e, ho sorte a’at dala ruma fila ho liman mamuk maibe ne’e mak moris, atu husu tan ba se ! no tane liman ba se ! iha fatin palaziu Guvernu ne’ebe nai ulun sira konsentra mak sai fatin ba i’is moris husi inan faluk ne’e, lao haleu sidade Dilí tama sai Bairo la senti kolen no baruk.
Inan faluk Lorensa Moniz idade 63 (ne’en nulu resin-tolu) orijen husi Munisipiu Ermera Postu Administrativu Atsabe suku Hauba, daudaun nee inan faluk hela sidade Dilí nia rohan hanaran Tasi-tolu, Maske hela fatin ne’ebe mak do’ok maibe obriga nia tenki hader sedu iha tuku 6 (ne’en) liu minutu 30 (tolu nulu) maske oras ne’ebe ema hotu sei toba maibe nia tutur tais,mortel no kaebauk ne’ebe nia hodi lao husi Tasi-tolu hodi tamas ai Bairo ne’ebe sai ona atividade rutina ba inan faluk ne’e.

“ moris ne’e tenki terus, ita buka osan la fasil ita buka hodi uza ba ita nia oan sira nia eskola, no balun rai hela hodi sustenta nesesidade uma laran nian, hanesan Lia feto sa no umane, dala ruma labarik sira husu mai ita tenki hatan deit katak osan iha” hateten Faluk Lourensa Moniz ba Jornalista Média Mudansa iha Palaziu Guvernu foin lalais ne’e.
Nia deklara, ho esforsu ne’ebe hanesan inan faluk ne’ebe laen husik hela hodi ba mundu seluk, susar tebes atu tau matan deit ba oan sira nia eskola maibe tenki esforsu no buka osan hodi hatutuan moris ida ne’e, maske loron manas no udan,anin bo’ot maibe tan deit oan nain 4 nia future ne’ebe sei sai nabilan iha aban bainrua pasiensia leba no tutur tais no mortel haleu sidade. Maske husi esforsu ne’ebe inan faluk ne’e iha la bo’ot maibe bele hetan Netik dollar balun iha loron ida.
“Ami sosa tais ida $25 dolar,ami faan fali ba $30 ou $40 hanesan ne’e no kada loron ami hetan $40 maibe depende deit ba ema no ami faan kleur ona mais ema seidauk sosa ne’e mak ohin loron ami lori lao halimar ba iha tasi ibun Palaziu governo nia oin ” nia konta
Negosiu ne’ebe inan faluk ne’e halao presija duni enerjia no fisiku ne’ebe mak forte tamba sei labele sae transporte maibe bele lao deit, maske nune’e ho idade ne’ebe mak avansadu tebes, inan faluk ne’e nafatin esforsu hodi lao haleu sidade Dilí, dalaruma ema la sosa husi loron tomak no ema ne’ebe sosa husi timoroan deit laos husi estrajeiro.
“ha’u sai husi uma tuku 6:30 no husik hela hau nia oan iha uma hodi ba buka osan, iha fali kalan mak hau foin tama ba uma, ami lao dok maibe osan ne’ebe ami hetan mak dolare amerikanu $15 (sanulu resin-lima) no dolares amerikanu $10 (sanulu) ne’e hanesan sorte diak ba loron ida ” Nia hakotu
Jornalista Estagiadu : Zemidonio Martins /Hilario Chayfan
Editór :Sandi Bello