(Dili) Mudansa- Tuir avaliasaun no monitorizasaun IX governu konstitusionál liu-hosi Sekretariu Estadu Komunikasaun Sosiál (SEKOMS) kuaze fulan tolu hatudu katak média privadu hamutuk 15 priense ona kriteria ne’ebé governu fó tanba ne’e ohin kinta, (08/02/24) asina tan kontratu daruak ba fulan 11, hahu ohin to’o Dezembru ho objetivu atu apoiu média sira no promove liberdade imprensa no espresaun iha Timor-Leste.
Governu liuhosi SEKOMS kria ona ekipa hamutuk tolu (3), Ekipa ida halo monitorizasaun, ida halo levantamentu no ida halo avaliasaun, bazea ba rezultadu servisu hirak ne’e mak SEKOMS sei deside hodi fó apoiu ba Média sira, hahu hosi, Imprensa ka jornál, televezaun privadu sira no média plataforma online dijitál liuhosi kontratu ne’ebé ohin asina.
“Ami halo avaliasaun, hafoin de avalisaun, haree katak, sei iha benefisiu ba iha públiku, benefisiu ida mak, povu iha suku, postu administrativu no munisípiu gosta lee jornál, makse jornál barak mak sei tarde maibé sira gosta lee tanba hakarak akompaña situasaun no dezenvolvimentu nasaun nian no mós internasionál nian,” dehan Sekretariu Estadu Komunikasaun Sosiál (SEKOMS), Expedito Loro Dias Ximenes, hafoin selebra asina akordu ho média nasional sira, kinta, (08/02/24) iha Praça da Proclamação da Independência.
Bazea ba avaliasaun hirak ne’e, SEKOMS hola desizaun katak, tenke kontinua, prepara ekipa atu kontinua kontrola, ezemplu ida bainhira jornál sira to’o munisípiu no postu administrativu, iha ne’ebá sei tanda terimah, se mak simu no ema ne’e lee duni ka lae, SEKOMS halo avaliasaun hosi levantamentu ne’ebé halo hatudu katak populasaun simu duni jornál no lee duni.
Relasiona ho televizaun privadu no plataforma sira hetan oportunidade ne’e tanba haree husi produtu jornálistiku sira ne’ebé fó sai, hosi produsaun audio vizual ne’e SEKOMS halo ho naran governu rona sira kontinua publika maibé iha balun ne’ebé seidauk bele hetan kontratu, balun ne’ebé foin tama no balun hapara fali tanba seidauk priense kriteria ne’ebé iha, maibé SEKOMS sei nafatin halo avaliasaun no monitorizasaun atu ne’ebé fó ba ida ne’e merese.
“Rekezitus prinsipál hosi avaliasaun no monitorizasaun mak sei haree hosi ema nain hira mak lee no ema nain hira mak haree (viewer). Purezemplu, nia halo produsaun maibé ema la nonton ka la haree, maske avaliasaun ne’e la’ós ha’u mak halo maibé ne’e hosi tékniku sira mak halo maibé tuir relatoriu ne’e ha’u hetan katak media balun halo produsaun maibé ema barak la akompaña,” informa Sekretariu Estadu.
Nia mós salienta, Jornál ne’ebé aloka ba munisípiu hamutuk loron ida ezemplar rua, média ne’ebé oferese jornál hamutuk lima (5) mak hanesan, STL, Timor post, Dili Post, Independente no Diario Nasionál.
Maibé kondisaun ne’ebé presija konsidera bazea ba deside enkontru tekniku no klazula artigu balun hosi kontratu katak, se bainhira iha avaliasaun fulan neen agora mak jornál ne’ebé ba munisípiu la to’o iha komunidade nia liman SEKOMS iha kompetensia atu hapara kontratu ne’ebé ohin halo.
Liuhosi kontratu ida ne’e la’ós governu atu enterven média nia produtu jornalistiku nian maibé sei nafatin garante independensia editoriál, husu atu kontinua halo kritika nafatin maibé tenke konstrutivu katak tenke halo kritika ho faktus labele inventa.
Iha sorin seluk, Diretór Ezekutivu Média Mudansa agradese ba IX governu liu-liu sekretariu Estadu Komunikasaun Sosiál (SEKOMS) ne’ebé iha inisiativa hodi fó apoiu ba média privadu sira liuhosi apoiu indireta ida ne’e tanba liuhosi apoiu ida ne’e sei garante sustentabilidade ezistensia Média nian.
“Kontratu ne’ebé ohin asina sei lori fulan 11, iha periodu ne’e nia laran, hanesan média sei kontinua hala’o servisu ne’e define ona iha kontratu ne’e hodi fó apoiu ba dezenvolvimentu nasional liuhosi informasaun ne’e kredivél,” hakotu Diretór
Entretantu media sira ne’e ohin asina kontratu mak hanesan, Dili Post, GMN, Gardamor TV, Jornal Independete, Hatutan.com, Lafaek news, Media One Timor, Media Mudansa, STL, Timor Post, TVE Timor, VIP TV, LABEH no seluk tan
Ekipa Media Mudansa
Editor: Felisberto F. da Costa
