(Dili) Mudansa – Primeiru Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão alerta ba membru Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL), FALINTIL Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) ho Instituisaun Independente sira tomak atu hala’o knaar tuir de’it artigu 147 Konstituisaun RDTL.
Katak, polísia ho forsa seguransa tenke defende legalidade demokrátika no garante seguransa interna ba sidadaun hotu no la inklina ba partidu polítika ou grupu ruma, hodi serbí povu iha nasaun ne’e.
“PNTL ho F-FDTL no instituisaun independente sira hanesan Justisa la bele sadere ba partidu, ne’ebé labele abertamente partidu, tama iha polítika tanba ita presiza independénsia iha instituisaun ne’ebé defende povu,” PM Xanana kasu lia hirak ne’e iha ninia diskursu bainhira hala’o vizita ba Sentru Formasaun Polísia (CFP sigla Portugés), Komoro Dili, Kinta, 17/08/2023.
Iha vizita Xanana dehan, ohin hasoru malu iha ne’e, la’ós atu husu no fó kastigu, maibé atu hanoin katak, iha direitu demokrátika tenke iha hanoin metin orienta sira nia serbisu, hodi serbí ba povu no nasaun ida ne’e.
PM Xanana afirma, Polísia mós hala’o knaar ba prevensaun krime tenke bazeia ba respeitu direitus umanus no lei maka determina regra no regulamentu ba Polísia no Forsa seguransa no Forsa sira seluk.
Atu lori hikas konfiansa ba povu hodi fiar nafatin, PNTL maka Xefe Governu husu membru polísia hametin unidade no serbí de’it maka Polísia no nasaun, tanba PNTL no F-FDTL maka liman kro’at povu no estadu nian, forsa rua ne’e hamutuk atu serbí povu la hare ba kór, relijiaun ka grupu partidu polítiku sira.
“Povu bele fó fiar ba ajente Polísia no mós Forsa Militár sira, ita tenke hatudu ba públiku katak, imi-nia misaun segredu atu serbí no proteje,” Xanana hatete.
Xanana fó lembra, eroi ho martires ne’ebé mate durante funu, sira la husu buat ida, maibé hakarak de’it maka Timor-Leste ukun an no moris di’ak ba povu tomak.
Ho ida ne’e mós Governu sei la husu ba komandu PNTL atu halo investigasaun ba membru sira, maibé husu responsabilidade ba komandante PNTL atu hadi’a komportamentu membru tomak hodi hetan de’it misaun ida, atu serbí, no proteje povu ida ne’e.
“Ha’u sei tau matan ba imi-nia hahalok sira, hahú ohin ba oin maka sei buat ruma sala nafatin ka la’o la di’ak, ha’u sei bolu, ita boot la merese iha Polísia ba tama partidu la iha ema ida atu impede, tanba ita mai iha ne’e la’ós atu hamoe imi, maibé ita hamutuk husu povu hodi fó konfiansa ba imi,” Xefe Governu Xanana alerta.
Enkuantu dadaun ne’e membru PNTL iha Timor-Leste hamutuk 4.165 maka hala’o misaun serbisu iha instituisaun PNTL no unidade Polísia sira.
Jornalista : Mariano Do Santos Abi
Editór : Orlando Magno!