Díli Mudansa- Ministériu Edukasaun ho Unicef realiza workshop ho tema formasaun Resilience-Based management ( RBM Sigla English) hodi kapasita no hasa’e koñesementu dirijente Ministériu Edukasaun ligadu ho Markadór labarik sira.
Iha Workshop ne’e Ministra Edukasaun agresede ba Unicef ne’ebé mak durante ne’e ajuda tebes Ministériu Edukasaun iha area nivel ensinu pre-eskolar no mós ensinu báziku kuaze sira fó apoiu tinan barak ona ba ME, lX governu konstituisional iha faze ida ne’e exekusaun orsamentu 2024 nian ne’e presiza atu kapasita liu tan direjente sira nivel nasionál no mós Munisípal kona-ba oinsá uza rekursu no matenek monitorizasaun.
“Ninia implementasaun nune’e mós Atu halo evaluasaun hodi hare’e fila fali rekursu ne’ebé tau kontribui duni ba planu no bele atinji objetivu husi programa, liu husi apoiu Unicef halo formasaun ida naran RBM atu fó liu informasaun matenek ba direjente sira iha ministériu Edukasaun treinamentu ida ne’e nu’udar oportunidade bo’ot ida ba kapasitasaun ba ministériu Edukasaun no staff sira nia koñesementu no ha’u fiar katak staff ministériu edukasaun sei dedika ita bo’to sira nia tempu hodi tuir formasaun ne’e ligadu ba Markadór labarik sira,” dehan Ministra Edukasaun Dulce de Jesus soares ba jornalista sira iha salaun Delta Nova Díli kinta 22/02/24
Governante ne’e fiar katak durante loron rua ne’e Direjente no Staff Ministériu Edukasaun sei aprende prinsípiu prinsípal sira no pratika kona-ba RBM ba Koinesementu sira no presiza atu fó sira nia abilidade kona-ba RBM, Ministériu Edukasaun iha orsamentu barak maibé bainhira la iha koñesementu di’ak ba planeamentu exekusaun monitorizasaun, tanba ne’e uza didiak tempu atu hodi hasa’e koñesementu iha area RBM nian.
“Servisu ministériu edukasaun nian iha area nivel ensinu ne’ebé mak ita kaer tuir direitu konvensaun ninian servisu ba labarik tanba bele dehan hahú 0 anus, bainhira hahú ona bele to’o iha 18 anus ba leten, entaun pelumenus servisu barak liu liga ho konvensaun direitu ba markadór labarik no mós hare’e jeneru servisu importante tebes no RBM ne’e sei ajuda direjente Ministériu Edukasaun nian,” tenik Ministra Edukasaun.
Iha fatin hanesan representante Unicef iha Timor-leste Bilal Durrani hatete, ho treinamentu ne’e oinsá planu no estratejia ne’ebé di’ak no asegura sasukat ne’ebé lolos ba programa no planu sira ne’ebé mak planeia ona, katak hasoru dizafiu barak setór edukasaun nian maibé hamutuk ho Ministra Edukasaun hodi rezolve dezafiu sira ne’ebé mak sira hasoru hodi alkansa rezultadu di’ak no sei garante labarik hotu iha Timor-leste hetan edukasaun ho kualidade ne’ebé di’ak.
Reprezentante ne’e hatutan, Programa Unicef ne’ebé kolabora ho Ministériu Edukasaun ne’e hanesan setór ne’ebé mak importante tebes, ne’ebé mak sai xave importante se hakarak garantia edukasaun ne’ebé kualidade iha Timor-leste.
“Ha’u kontente tebes hamutuk ho ita boot sira ohin iha formasaun ida ne’e kona-ba Jestaun bazeia ba Rezultadu (RBM) ba ofisiál sira husi Ministériu Edukasaun, signifika la’os de’it kompromisiu ida ne’ebé metin ba ita nia kauza koletiva ba edukasaun ho kualidade iha Timor-leste, maibé mós hatudu valór ne’ebé ita tau iha prosesu sira ne’ebé ita foti hodi atinje ita nia meta sira,”dehan reprezentante Unicef iha Timor-leste Bilal Durrani.
Nia hatutan, adopta aprosimasaun ida ne’e ba setór edukasan ajuda sira atu estabelese objetivu klaru sira, Sukat sira nia progresu hasoru indikadór sira, aloka sira nia rekursu ho matenek, no adapta estratejia sira hodi asegura katak la’o tuir dalan hodi fó rezultadu sira ne’ebé estabelese ona iha planu nasionál setór Edukasaun 2011-2030 no objetivu sira Dezenvolvimentu Sustentavel (ODS).
“Aprezentasaun sira ne’e sei kobre sesaun sira tuir prinsípiu RBM, análiza kauza, enkuadramentu, aplikasaun teoria mudansa sira, no diskute oinsá ita bele aplika iha ita-nia kontestu rasik ne’ebé liga ho Markadór labarik iha Timor-Leste,” haktuir nia
Nia hatutan, tópiku hirak ne’e hotu importante atu prepara hodi estabelese objetivu sira ne’ebé klaru no bele sukat, estabelese mekanizmu monitorizasaun no avaliasaun ne’ebé forte no kaer an nu’udar responsavel ba rezultadu sira ne’ebé buka atu alkansa iha edukasaun.
Nune’e nia hakarak buat ne’ebé sira hotu atu foti husi workshop ne’e mak susesu husi RBM depende ba sira nia esforsu koletivu no servisu ekipa, UNICEF nafatin disponivel atu servisu hamutuk ho Ministériu Edukasaun no Governu Timor-Leste hodi eleva kapasidade hodi hetan rezultadu di’ak liu ba labarik ida-idak.
Jornalista : Estajiada Marcelina da Silva Sarmento/ Gaudensiana Elu
Editora : Sandi Belo
