(Dili), Mundansa- CEO Multi Science Academy (MSA) Victor Da Costa Monteiro hatete, agora dadaun MSA hahu hanesan sentru formasaun ida maibé tinan sanolu mai hakarak MSA sai hanesan instituisaun Univestidade ida. hodi kontribui ba kualidade no kuantidade rekursu Umanu iha Timor-Leste.
Multi Science Academy (MSA) Harii iha loron 11 fulan Agustu tinan 2021, inisiativa hosi ema nain neen. Iha momentu ne’ebá sira na’in hira eskola iha nasaun lahanesan, balun iha Indonézia, balun iha Timor-Leste no balun iha Xina maibé sira konsege inisia via online.
Fundador na’in neen ne’e mak hanesan,Victor Da Costa Monteiro – Chief Executive Officer (CEO), Marcelerio A. Alexandre Freitas – Chief Operating Officer (COO), Vasco E. F. De Almeida – Chief Finance Officer (CFO), Lerio Uno T. M. Da Costa – Chief Content Officer (CTO),Sergio Jose Valente – Chief Technology Officer – CTO, Pascoal De Deus Soares – Assistant Technology.
“Iha momentu ne’ebá ha’u sei eskola iha Indonézia ho inisiativa ne’ebé ha’u iha, ha’u kontatu ha’u nia kolega sira hodi aprezenta ha’u ideia, sira aseita, no sira mós aumenta hanoin briliante balun, hosi ne’e Ami hahu iha enkontru regular hodi dezeña MSA ba oin,” esplika Chief Executive Officer (CEO), Victor Da Costa Monteiro iha Nia kna’ar fatin Formoza, Dili foin lalais ne’e.
Foin konklui dezeña MSA ho nia Vizaun, Misaun, Objetivu no Programa sira, hahu kedan halo rekrutamentu volontariu ba area, IT, Academic, Sales and Marketing, project Management no Editing no konsege rekruta ema hamutuk 28 hodi sai voluntariu hala’o programa ne’e iha Timor-Leste ba tinan ida.
“Loron 6 fulan Marsu 2022 ha’u fila hosi Indonézia, Ami hahu kedan enkontru intensivu kona MSA nian no Ami deside atu buka fatin hodi bele hala’o Programa MSA,” tenik Nia.
Durante fulan Ida Nia laran sira buka fatin no konsege hetan fatin ida iha formoza ne’ebé agora sai hanesan office MSA ho folin fulan Ida selu osan rihun Ida ($1,000.00), maske ho folin ne’ebé Bo’ot maibé sira prontu fotin risku tanba sira fiar an katak liu hosi sira nia programa MSA sei halo osan.
“Iha momentu ne’ebá ami osan nein sinku sentavus mós la iha maibé Ami foti risku hodi negosia ho uma na’in atu bele uza fatin ne’e ba fulan ida ho gratuita hafoin bele seluk fulan hirak tuir Mai. Uma na’in aseita, Ami hahu asina kontratu ho fiar an atu bele halo osan liuhosi negosiu MSA loke formasaun,” konta Victor.
Hafoin asina kontratu ba tinan ida nian, sira monta estratejia oinsa para bele hetan osan maizoumenus minimu fulan Ida hetan $4,000.00 ka Liu hodi nune’e sira bele seluk kustu fatin. Trajetu ne’e mak sira duni. Iha fulan Jullu tinan ne’e nia laran foin mak seman Rua de’it sira konsege hetan ona $ 3,000.00. hosi osan ne’e mak balun sira Sasa ekipamentu no suplementare nesesariu sira hodi priense iha eskritoriu MSA.
Nia hatutan, sira hahu negosiu ida ne’e la’ós ho kapitál fíziku (osan) maibé tuir lolos asset ba sira atu hahu mak sira nia kakutak rasik. Sira investe sira nia matenek oinsa ne’ebé hetan osan hodi apoiu negosiu ne’e bele la’o nafatin.
Fatin MSA ida ne’e sai furak no nia ekipamentu sira sufisiente, hanesan projetór kadeira, mesa no seluk tan, ne’e tanba ami investe ona kuaze $3,000.00. Osan hirak ne’e mai hosi rejistrasaun formdamdu nian ne’ebé iha interse hakarak mai aprende ho.
“maibé antes ami hala’o negosiu ne’e ami le’e ona merkadu katak iha fulan ida ne’e ita sei hatama osan ho montate hanesan ne’e no ita nia kliente sei barak hanesan ne’e’. Minimu liu ita tenke hetan kliente 60 maibé, realidade ami hetan liu fali ida ne’e no konsege to’o hetan kliente hamutuk 156 ba fulan ida nian de’it,” salienta nia
Iha 11 Agustu 2022, alende selebra loron aniversariu, tempu ba volontariu nian mós remata, maibé sira ne’ebé iha prestasaun di’ak MSA fó kontratu hodi asina no kontinua servisu iha MSA. Agora dadaun sales and Marketing ema nain tolu, Finance and Accounting ema nain ida, academic nian nain rua no sira ne’ebé asina kontratu ne’e nain hitu (7) hamutuk ho sira fundadór nain neen (6). Funsionariu MSA hamutuk nain sanolu resin ida (11).
Iha loron dahuluk fulan Agustu 2022 foin lalais ne’e hahu aula ba dahuluk MSA nian no Agora dadaun aula tolu mak la’o hela mak hanesan Accounting, MYOB Accounting, Lingua Mandarin no aula ne’ebé sei la’o tan iha fulan setembu mak hamutuk aula lima.Formasaun MSA la’o hela iha Knua MSA, Formosa, Dili. Foto ekipa MD
MSA sei fó gradua ba ema nain 150 ba dahuluk. Maibé dadaun ne’e aula sei la’o hotu. Osan ne’ebé agora dadaun MSA iha hatama ba kofre negosiu nian durante fulan rua kuaze $ 10.000.00
MSA foin mak la’o fulan ida ho balun no seidauk prosesa ba akreditasaun tanba iha kriteria lubuk ida mak presija priense maibé agora dadaun Mentor nain tolu ne’ebé hanorin, ida entre sira hetan ona akreditasaun hodi INDIMO no sei esforsu atu nune’e mentor hotu- hotu bele hetan akreditasaun. Kriteria balun hosi INDIMO mak dadaun ne’e MSA esforsu hodi rejista iha serve nu’udar Uni Pesoal. Lda hodi bele servisu hanesan kompañia ida.
“Ami nia produtu ka Materia ne’ebé atu ofere liu hosi MSA nia programa iha Timor-Leste hamutuk 32 maibé tanba fatin ki’ik, tanba ne’e foin lansa produtu lima. Razaun ami harii Multi Science Academy (MSA) ne’e tanba tuir ami nia moto hatete, Education is the engine of development, no ami fiar katak liuhosi edukasaun mak ita bele dezenvolve nasaun ida,” dehan Victor
MSA la’ós luta de’it ba kuantidade rekursu umanu maibé luta mós kualidade rekursu Umanu. Fenomena ne’e agora dadau mosu iha Timor-Leste, foin-sa’e produtivu barak mak deside hodi ba servisu iha rai liur. Ida ne’e la’ós ladi’ak maibé tanba nesesidade maibé pergunta mak, karik foin-sae sira ne’ebé la ba ne’e, se la halo buat ida, aban bairau Timor atu lori ba ne’ebé. Tanba ne’e mak hirak ne’ebé sei iha Timor-Leste tenke halo buat ruma atu nune’e bele salva futuru.
“Ami sira ne’e agora iha Timor iha obrigasaun atu eduka fila fali foin-sa’e sira iha Timor atu nune’e prepara rekursu umanu ba futuru mai ne’e. Ita haree universidade no fatin formasaun barak iha Timor maibé pergunta ida tan mak ne’e, Tinan hira ona mak Timor ne’e independente, tinan hira ona mak universidade no fatin formasaun sira eziste maibé problema rekurusu Umanu iha Timor ne’e sempre iha, signifika ita presija aumenta no inova hodi prepara rekursu hirak ne’e ho di’ak,” nia argumeta
MSA nota katak programa ne’ebé MSA hala’o, iha Timor halo tina ona maibé barak mós mak seidauk hanesan treinamentu ne’ebé foka ba prekiza, foku iha hakerek sientifiku no non- sientifiku, hakerek livru, no hakerek novél. Hirak ne’e seidauk halo, dalaruma halo maibé halo sorin de’it. Nia faktu mak Timor la iha livru rasik, pur ezemplu livru akuntabilidade iha lian tetun la iha no barak mak ita sei uza livru hosi rai sira seluk.
“Husi lakunas sira iha leten ami eziste atu hatan. Iha negosiu ami haree ida ne’e hanesan oportunidade maibé ne’e sai problema ba nasaun Timor- Leste tanba ne’e ami prontu liuhosi ami nia atividade sei kontribui ba kualidade no kuantidade rekursu umanu iha Timor-Leste,” CEO espresa.
Kurikulum MSA ninia prosedura se’e maka mai aprende nia la’ós gradua deit iha accounting maibé nia iha ona esperensia servisu iha parte accounting ninian atu nune’e ema ne’ebé mai hanorin labele text book de’it katak iha buku ne’e hanesan ne’e deit maibé ema bele hatete katak industria iha ne’e hateten hanesan ne’e.
“Hau hanesan Bachalour iha Accounting, ha’u bele hanorin sira katak hakerek iha buku ne’e hanesan ne’e iha industria hanesan ne’e, so buat ne’ebé maka ita tenki prepara an mak hanesan, atu nune’e bainhira tun bá industria sira labele hakfodak. Maske nune’e durante tinan 5 ikus ne’e kampu trabalhu kontabilidade ne’e tun makaas maibé iha Timor agora dadaun ne’e komesa sa’e fali ona tanba nesesidade ba ida ne’e komesa iha,” dehan nia
Formandu MSA foto grupu hamutuk ho sira nia Formadór iha office MSA formasa, Dili. foto Ekipa MD
Sira sai husi ne’e balun maka deside atu bá servisu kampu traballu ida ne’ebé ema harii ona, maibé ne’e 40% husi estudante sira ne’e hakarak atu hari negosiu rasik, ne’ebé agora dadauk guvernu liuhodi MTCI kria oprtunidade di’ak
Planu ba oin sei loke kafe tour, life acostic iha Office MSA, maibe planu ida ne’ebé mak bo’ot liu iha tinan lima no sanolu mai mak hakarak MSA ne’e la’ós fatin formasaun deit, maibé sai universidade ida. agora dadauk ita rejistu hanesan kompañia ida, maibé iha futuru hakarak sai hanesan instituisaun universidade ida.
Dalan rejitrasaun MSA nian dadaun ne’e sei utiliza, média sosiál hanesan Instagram, Facebook, Tiktok hodi espala informasaun maibé atu rejistu tenke mai office MSA ninian, ita sei utiliza manual konabá rezistrasaun, atu mai rejista lori de’it osan hodi rejistu.
“Maibé foin dadauk iha 11 agustu 2022 aniversariu ba tinan ida ita lansa buat rua, Aplikasi MSA ho tan Website MSA ninian,rua ne’e nia funsaun ketak-ketak, Aplikasi MSA nian ne’e ita sei uja bá prosesu aprendijazen nian, hanesan estudante sira sei instala apliksi ne’e bá sira nia telephone hodi asesu ba sertifikadu, anunsiu, ezame sira hotu-hotu mosu iha ne’ebá, Iha Website rejistasaun hotu sei iha ne’ebá, maibé dadaun ne’e ita sei uja manual,” hakotu nia
