(Ainaru) Mudansa –Prezidénsia Repúblika (PR) José Ramós Horta ofisialmente halo abertura Festivál Rabilau sai hanesan kultura identidade ida ne’ebé importante. Festivál ne’e akontese tanba antes ne’e PR halo ona aproximasaun ho IX Governu Konstituisionál hodi realiza Festivál Rabilau tinan 2024 iha Munisípiu Ainaro Postu administrativo Maubisse Suku Maubisse.
Festivál Rabilau hanesan baze importante ida ba Programa Nasionál Promósaun Turizmu Timor-Leste nian, iha ne’ebé ho objetivu atu hametin indústria nasionál sira iha arte no kultura, nune’e mós promove rikusoin eransa kulturál, tradisionál, no beleza naturál nasaun nian ba mundu.
“Uluk na’in agradese ba governu no Primeiru Ministru ho membru governu sira ne’ebé tau matan no mobiliza rekursu oioin apoiu projetu ka inisiativa ida ne’e ho nune’e iha Ministeriu Arte no Kultuira nia liman ne’ebé fo apoiu makaas ba infraestrutra balu maske iha fulan abril to’o fulan Setembru governu okupadu tebes ho vizita Santu Papa ninian ho sekretariu jeral ONU apezar ida ne’e maske servisu todan. Ba eventu ida ne’e la’os dehan ha’u pesoalmente gosta festa lae maibe buat ida kultura no identidade ne’e importante,” Dehan PR Jose Ramós Horta iha nia diskursu Festivál Rabilau Quarta ne’e 16/10/2024
lha Festivál ne’e PR rasik ko’alia ho Primeiru Ministru ho Membru governu para fo apoiu halo inisiaiva ida ne’e iha Maubisse, Rabilau nune’e tinan oin mai se sai bo’ot liu tan no turista sira husi rai liur sei mai vizita Turizmu Rabilau ne’e.
“Ne’e duni hare tau matan ba meiu ambiente labele soe lisu arbiru, Maubise ne’e lixu nakonu los, tanba ne’e autoridade sira iha Munisípiu iha obrigasaun atu mobiliza populasaun atu hamoos foer sira iha Munisípiu, kuda ai iha Munisípiu. Ita hare situasaun iha Timor-Leste agora ita buka kuartu ba otel sira iha Dili nakonu fatin la iha tanba turista sira komesa mai barak iha ita nia rain kuaze lor-loron, semana semana ha’u hasoru ho vizitante sira mai iha Palasiu Prezidensial nune’e ida ne’e servisu governu konsege hare’e movimentasaun turista komesa mai ona maske ita ladun halo promósaun iha liur ita seidauk halo, tanba ita seidauk halo otel ida sufisiente tanba ema mai barak depois kondisaun ka fatin la iha,” Hakotu PR
lha fatin hanesan Prezidente Komisaun Organizadora Festivál Rabilau Mariano Asanami Sabino hatutan iha komponente haat ne’ebé mak sei halo ida mak komponente Festivál Rabilau, ne’e promósaun kultura no turizmu ne’ebé mak lidera husi Sekretariu Estadu Arte no kultura.
“Ita mós iha edukasaun liliu ensinu superior ne’ebé mak lidera ho seminar ho teknolojia, ita mós iha desportu ne’ebé ita hatene Dili maratona tanba ne’e se iha aktividade oioin ne’ebé mak lidera husi Ministeriu Joventude Desporto, Arte no Kultura (MJDAK), ita mós iha promósaun liuliu bilioteka movél,” Nia Afirma
Prezidente komisaun ne’e hateten tan, Iha Rabilau hakarak promove nia paisajen no foho sira ne’ebé mak kapaas, iha foho barak ne’ebé nu’udar forsa ba iha tempu rezistensia hanesan foho Ramelau, Matebian, Kablaki, Legumau, Tafara, Tapo no iha foho barak sei promove ida ne’e.
“Timor- Leste iha Setór tolu ne’ebé mak importante ba ai-rin ekonomia nian ida mak mina rai ho petroliu, komponente seluk mak agrikultura peska no Floresta nune’e iha Xl governu ita komesa ona promove ekonomia azul, Parte turizmu iha komponente barak hanesan turizmu ekolojia ho tasi, turizmu religiozu, turizmu istoriku, turizmu kulinariu tanba turizmu oioin ne’ebé mak ita presija atu promove ida ne’e tama ai-rin tolu ne’ebé mak setor produtivu, ita tau ka marka iha planu estratejiku maibé ita seida’uk dezenvolve di’ak ida ne’e,” Nia relata
Enkuantu, orsamentu ba Festivál Rabilau ne’e mais ou menus 200 ital mai husi orsamentu gabinete Prezidensia nian ne’ebé komponente idak-idak iha ninia kolokasaun orsamentu ketak ketak ne’ebé mak tau iha Festival Rabilau ne’e.
Jornalista : Gaudencia Belo
Editór : Veraka