(Dili) Mudansa – Prezidente Konsellu imprensa (CI sigla portugés) Otelio Ote hateten, jornalista tenke eleba ninia koñesimentu liu husi formasaun oioin di’ak liu tan atu sai jornalista ida ne’ebé profisionál no intelektuál.
Iha média ne’ebé de’it formasaun sira hanesan ne’e jornalista foti liman uluk hodi tuir formasaun, tanba dala ruma iha Redasaun balun ko’alia kona ba Formasaun sira elimina.
“Apresia ba formasaun sira hanesan ne’e espesiál ba jornalista sira, tanba agora ne’e la’os prioritiza ita-nia talentu ba jornalistiku, maibé ita mós tenke eleva ita-nia koñesimentu di’ak liu tan atu sai jornalista ida ne’ebé profisionál no intelektuál, se de’it mak konvida ita atu partisipa kona-ba formasaun jornalista nian ita tenke partisipa” Dehan Prezidente CI Otelio Ote ba jornalista iha Hudi-Laran Dili, Sesta, 31/03/23.
Otelio akresenta, Formasaun kona-ba Seguransa Digital ne’e atu ajuda jornalista nia atividade jornalistika sai di’ak liu tan la’os de’it asegura dadus, maibé asegura mós ema.
Nia relata, Formandu tenke konsentra ba treinamentu ne’e, tanba jornalista mak sai ajente primeiru atu koñese modelu ida ne’e, depois fó hatene ba maluk sira oinsá mak asegura dadus.
“Formasaun saida de’it mak Asosiasaun Jornalista Timor-Leste (AJTL) inísiu Konsellu Imprensa nafatin fó apoiu, tanba ne’e imi tenke aproveita didi’ak nune’e matéria ne’ebé ita boot sira hetan bele fahe filafali ba kolega sira ne’ebé seidauk hetan,” Prezidente CI hateten.
Iha fatin hanesan Prezidente AJTL Zevonia Viera argumenta, formasaun asegura Digital ne’e importante ba Jornalista no ativista innklui ba ema hotu liuliu ba Jornalista Ivestigativu sira.
Nia esplika, Bainhira luta ba Liberdade espresaun ema keixa ka ema ne’ebé uza Email Telefoni, uza sosiál média ne’ebé uza data sira iha Laptop, Flesh, Telefone sai ameasa tebes ba ema sira ne’ebé servisu makas hodi halo konta ba dadus, liuliu iha Filipina Jornalista barak mate, tanba ema hakarak halakon evidénsia sira.
“Formasaun ne’e Impotante tebes liuliu apoiu ba iha Elisaun oinsá asegura an iha Digital, dala barak ita observa iha facebook maluk balu husu númeru whatsapp iha no tau ninia númeru iha facebook, ida ne’e sai ameasa tebes maibé, tanba ita sei iha situasaun ne’ebé di’ak.”Nia salienta.
Nia konta, iha Nasaun Malaysia, Filipina, Indonesia, Kombodia bainhira tau númeru iha facebook mak ema hatene jornalista ka ativista Direiru Umanus ne’e la kleur tan ema uza númeru hodi estraga ka ameasa jornalista barak lakon kada tinan tanba Seguransa Digital
“Fiar katak durante loron rua ita sei komprende di’ak liu tan hosi formadór/a na’in 2 no kolega Bobby hosi Filipina nia hanesan Ativista Direitus Umanus ne’ebé fó formasaun ba Jornalista sira oinsá atu asegura sasán Digital sira hanesan Facebook, Whatsapp, aplikasaun sira durante ita uza dadaun ne’e.” Nia esplika.
Nia esplika aplikasaun saida mak importante liu uza atu ema la bele deteta espera durante loron rua kolega sira sei aprende di’ak liu tan la bele baruk atu husu.
“Ida ne’e mak AJTL halo ba nia membru sira hodi hasa’e koñesimentu ba mundu Jornalismu apoiu ita hanesan Jornalista Direitus Umanus komunikasaun sosiál importante tebes atu asegura ita-nia an iha era Digital.”Nia hakotu
Jornalista : Delfina Borges
Editor : Orlando Magno